Er is iets wat opvalt aan de schrijfroutines van schrijvers. Denk aan Haruki Murakami en Stephen King.
Hetgeen dat opvalt is: ze schrijven allemaal ‘s ochtends. Voor mij werkt ‘s ochtends schrijven ook het best. Het is alsof ik nog kan doordromen, maar dan wakker.
Julia Cameron schreef de Artist’s Way en zweert bij het schrijven van morning pages (meer op haar website). Schrijven en associëren, dat is het geheim. Niet oordelen ook.
Onlangs leerde ik uit het boek ‘Traumasporen’ van dr. Bessel van der Kolk waarom associëren zo goed gaat ‘s ochtends. Tijdens je diepe slaap, je rem-slaap, bewegen je ogen snel heen en weer. Er is een onderzoek gedaan waarin de proefpersonen voor de rem-slaap werden wakker gemaakt en aan een woordassociatietest werden onderworpen. Ze gaven standaardantwoorden: warm/koud, hard/zacht enzovoorts. Wakker worden gemaakt uit rem-slaap zorgde ervoor dat ze plots minder conventionele verbanden konden leggen, zoals dief/fout. Ook konden ze eenvoudige anagrammen veel beter oplossen na de rem-slaap.
Nieuwe verbanden kunnen leggen, die iets minder binnen handbereik liggen, is het kenmerk van creativiteit. En daar ben je ‘s ochtends dus extra goed in.
Ontspannen zijn
Wat er gebeurt in de rem-slaap is dat de ogen heen en weer bewegen. Mijn eigen vermoeden is dat dingen zoals afwassen, douchen, wandelen, iets vergelijkbaars doen met je hersenen. Want dan kun je ineens een creatief idee krijgen. Ontspannen zijn lijkt hier een onderdeel van te zijn, en iets repetitiefs uitvoeren vaak ook.
Dr. Huberman gebruikt soms 20 minuten ‘non-sleep deep rest’ zoals yoga nidra of even mediteren om creativiteit te stimuleren. Hij zegt dat creativiteit uit twee delen bestaat: een ontdek-modus waarin je speelt met (soms willekeurige) ideeën. Je moet je hiervoor vaak ontspannen, relaxt voelen. Daarna bestaat creativiteit ook nog uit een staat waarin je het concreet maakt en je plan uitvoert.
Dit alles betekent overigens niet dat creativiteit niet kan gebeuren in de middag, of als je moe bent. Er zijn meerdere manieren waarop je creativiteit kan worden aangewakkerd, maar wellicht is na de rem-slaap het meest eenvoudig.
Creatief worden en je boek schrijven? 👇
Jouw boek in de boekhandel? Volg de online schrijfcursus.
✔️ No-nonsense online schrijfcursus. Schrijf je verhaal, maak personages en kweek je schrijfspier.
⬆️ 150+ schrijvers gingen je al voor.